Programy 800+ oraz 300+
Program „Rodzina 800 plus” to świadczenie wychowawcze, którego celem będzie częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.
ŚWIADCZENIE 800+
Od 1 lutego Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjmuje wnioski o świadczenie wychowawcze 800 plus na nowy okres, który będzie trwał od 1 czerwca 2025 roku do 31 maja 2026 roku. Wnioski te można składać wyłącznie drogą elektroniczną na kilka sposobów:
- poprzez bezpłatną aplikację mZUS, którą można używać na urządzeniach mobilnych – telefonach komórkowych i tabletach z systemami operacyjnymi Android i iOS. Aplikację należy pobrać ze sklepów App Store lub Google Play,
- wniosek można również wypełnić na komputerze za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, portalu Emp@tia oraz bankowości elektronicznej.
Świadczenie wychowawcze przysługuje na każde dziecko do ukończenia przez nie 18 lat, niezależnie od osiąganych dochodów. Od 1 stycznia 2024 r. kwota świadczenia została podniesiona do 800 zł.
ŚWIADCZENIE 300+ „Dobry Start”
Program „Dobry Start” to inwestycja w edukację polskich dzieci. To 300 zł jednorazowego wsparcia dla wszystkich uczniów rozpoczynających rok szkolny. Rodziny otrzymają świadczenie bez względu na dochód.
Świadczenie dobry start przysługuje raz w roku na dziecko uczące się w szkole, aż do ukończenia przez nie 20. roku życia. Na dziecko niepełnosprawne, uczące się w szkole, świadczenie przysługuje do ukończenia przez nie 24. roku życia.
Aby otrzymać wsparcie, należy złożyć wniosek. Może to zrobić: matka, ojciec, opiekun prawny dziecka lub opiekun faktyczny dziecka (opiekun faktyczny to osoba faktycznie sprawująca opiekę nad dzieckiem, która wystąpiła do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka). Wniosek o świadczenie dla dzieci, które przebywają w pieczy zastępczej składa rodzic zastępczy, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka lub dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej.
Przyjmowaniem wniosków o świadczenie dobry start, ich rozpatrywaniem oraz przyznawaniem i wypłatą tego świadczenia zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Od 1 lipca 2024 r. ZUS rozpoczął przyjmowanie wniosków o ustalenie prawa do świadczenia dobry start w związku z rozpoczęciem roku szkolnego 2024/2025.
Wnioski o świadczenie dobry start można składać do ZUS tylko drogą elektroniczną, a wypłata przyznanego świadczenia odbywa się wyłącznie w formie bezgotówkowej, na wskazane konto bankowe.
Wnioski drogą online można składać od 1 lipca do 30 listopada przez:
portal PUE ZUS lub aplikację mobilną mZUS
Portal informacyjno-usługowy Emp@tia na stronie https://empatia.mpips.gov.pl/,
bankowość elektroniczną.
Złożenie wniosku w lipcu lub sierpniu gwarantuje wypłatę świadczenia nie później niż do 30 września. Gdy wniosek zostanie złożony w kolejnych miesiącach (we wrześniu, październiku lub listopadzie), to wsparcie trafi do rodziny w ciągu 2 miesięcy od złożenia wniosku.
Świadczenie dobry start nie przysługuje na dzieci uczęszczające do przedszkola oraz dzieci realizujące roczne przygotowanie przedszkolne w tzw. zerówce w przedszkolu lub szkole. Program Dobry Start nie obejmuje również studentów.
ŚWIADCZENIE 800+
Świadczenie wychowawcze otrzymasz na każde dziecko do ukończenia przez nie 18 lat. Świadczenie 800+ przysługuje niezależnie od Twoich dochodów. Od 2022 r. wnioski o świadczenie wychowawcze przyjmuje ZUS. Wniosek możesz złożyć tylko elektronicznie.
Kto otrzyma świadczenie?
Świadczenie wychowawcze przysługuje Ci na dziecko do ukończenia przez nie 18 lat, jeśli jesteś:
- matką albo ojcem, albo opiekunem faktycznym dziecka i dziecko wspólnie z Tobą mieszka oraz utrzymujesz je,
Jesteś opiekunem faktycznym, jeśli opiekujesz się dzieckiem i wystąpiłeś do sądu opiekuńczego z wnioskiem o przysposobienie dziecka.
Jeśli zgodnie z orzeczeniem sądu sprawujesz opiekę naprzemienną z drugim rodzicem, świadczenie możesz otrzymać Ty i drugi rodzic w wysokości połowy przysługującej kwoty (patrz śródtytuł: Jaka jest wysokość świadczenia?).
- opiekunem prawnym dziecka,
- rodzicem zastępczym dziecka,
- osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka,
- dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej,
- dyrektorem regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej,
- dyrektorem interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego,
- dyrektorem domu pomocy społecznej.
Kiedy świadczenie nie przysługuje?
Nie otrzymasz świadczenia wychowawczego, jeśli:
- dziecko pozostaje w związku małżeńskim,
- dziecko zostało umieszczone w instytucji, która zapewnia nieodpłatne pełne utrzymanie: w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, szkole wojskowej lub innej szkole,
- pełnoletnie dziecko ma ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko,
- Tobie lub członkowi Twojej rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia wychowawczego (nie dotyczy to świadczeń z państw członkowski UE/EFTA lub z Wielkiej Brytanii).
Od kiedy przysługuje prawo do świadczenia?
Prawo do świadczenia wychowawczego ZUS ustali na tzw. okres świadczeniowy, który trwa od 1 czerwca danego roku do 31 maja roku następnego.
Jeśli złożysz wniosek od 1 lutego do 30 czerwca roku, w którym zaczyna się okres świadczeniowy, otrzymasz prawo do świadczenia od 1 czerwca do 31 maja roku następnego (np. jeśli złożysz wniosek od 1 lutego do 30 czerwca 2025 r., otrzymasz świadczenie od 1 czerwca 2025 r. do 31 maja 2026 r.).
Jeśli złożysz wniosek po 30 czerwca, to ZUS przyzna Ci prawo do świadczenia od miesiąca, w którym złożysz wniosek do końca okresu świadczeniowego, ale nie wcześniej niż od dnia:
- urodzenia dziecka,
- objęcia dziecka opieką, przysposobienia dziecka, faktycznego umieszczenia dziecka w domu pomocy społecznej albo w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
Jeśli złożysz wniosek o świadczenie wychowawcze na nowo narodzone dziecko w ciągu 3 miesięcy od dnia urodzenia dziecka, otrzymasz świadczenie od dnia urodzenia dziecka.
Jeśli złożysz wniosek o świadczenie wychowawcze w ciągu 3 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką, przysposobienia dziecka lub faktycznego umieszczenia dziecka w domu pomocy społecznej lub w pieczy zastępczej, otrzymasz prawo do świadczenia od dnia objęcia dziecka opieką, umieszczenia w pieczy lub domu pomocy społecznej.
Jeśli dziecko kończy 18. rok życia w trakcie okresu świadczeniowego, ZUS przyzna świadczenie wychowawcze do dnia ukończenia przez dziecko 18 lat.
Jaka jest wysokość świadczenia?
Świadczenie wychowawcze przysługuje w wysokości 800 zł miesięcznie na dziecko.
Tylko w dwóch sytuacjach ZUS wypłaci świadczenie w niższej wysokości – gdy dziecko urodzi się albo ukończy 18 lat w trakcie miesiąca. W takich sytuacjach kwotę świadczenia wychowawczego za niepełny miesiąc ZUS ustali w następujący sposób:
- podzieli kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu,
- otrzymaną kwotę pomnoży przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje,
- kwotę świadczenia zaokrągli do 10 groszy w górę.
Jeśli zgodnie z orzeczeniem sądu sprawujesz opiekę naprzemienną z drugim rodzicem (z którym rozwiodłeś się, żyjesz w separacji lub rozłączeniu) w porównywalnych i powtarzających się okresach, to każdemu z Was przysługuje świadczenie wychowawcze w wysokości połowy kwoty za dany miesiąc.
Świadczenie wychowawcze, w wysokości wynikającej z polskich przepisów, otrzymasz także gdy masz prawo do świadczenia rodzinnego z innego państwa członkowskiego UE/EFTA.
Gdzie i jak złożyć wniosek?
Aby otrzymać świadczenie wychowawcze musisz złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek:
- SW-R – jeśli jesteś matką albo ojcem dziecka,
- SW-O – jeśli sprawujesz pieczę zastępczą nad dzieckiem albo jesteś opiekunem prawnym, albo opiekunem faktycznym,
- SW-D – jeśli jesteś dyrektorem: placówki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, domu pomocy społecznej.
Wnioski o świadczenie wychowawcze możesz złożyć tylko elektronicznie. Wszystkie wnioski (SW-R, SW-O, SW-D) możesz złożyć przez PUE/eZUS.
Jeśli jesteś matką lub ojcem dziecka i masz numer PESEL możesz złożyć wniosek SW-R także przez:
- swój bank:
Alior Bank S.A, Bank PKO BP, Bank Pocztowy S.A, BNP Paribas S.A, BPS S.A, Credit Agricole Bank Polska S.A., VeloBank S.A. (poprzednio Getin Noble Bank S.A.), ING Bank Śląski S.A, mBank S.A., Millennium S.A, Nest Bank S.A, PEKAO S.A., Santander, SGB-Bank S.A., SKOK Centrum, SKOK Chmielewskiego, SKOK Energia, Krakowska SKOK, SKOK Kwiatkowskiego, SKOK Progres, Regionalna SKOK im. Św. Brata Alberta, SKOK Stefczyka, SKOK Szopienice, SKOK Unii Lubelskiej, SKOK Wisła, SKOK Ziemi Rybnickiej, SKOK Śląsk, SKOK Świdnik.
Jeżeli złożysz wniosek przez bank albo portal Emp@tia, a nie masz profilu na PUE/eZUS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych założy Ci taki profil na podstawie danych z wniosku.
Jeśli występujesz o świadczenie wychowawcze na kilkoro dzieci i forma opieki jest taka sama (np. jesteś matką albo ojcem dzieci), składasz jeden wniosek. Jeśli forma opieki jest inna, np. występujesz o świadczenie wychowawcze na dziecko, którego jesteś rodzicem oraz na dziecko, którego jesteś opiekunem prawnym, musisz złożyć dwa wnioski – SW-R i SW-O.
Jakie dokumenty dołączyć do wniosku?
Aby otrzymać świadczenie wychowawcze musisz dołączyć do składanego elektronicznie wniosku:
- oświadczenie sądu opiekuńczego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka – jeśli składasz wniosek jako opiekun faktyczny dziecka,
- orzeczenie sądu opiekuńczego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka – jeśli składasz wniosek jako opiekun prawny dziecka,
- zaświadczenie z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie albo od innego organizatora pieczy zastępczej, które potwierdza umieszczenie dziecka w pieczy – jeśli jesteś rodzicem zastępczym albo osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka albo dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego (w zaświadczeniu powinna być data umieszczenia w pieczy zastępczej),
- decyzję albo orzeczenie o umieszczeniu dziecka w domu pomocy społecznej (z datą umieszczenia) – jeśli jesteś dyrektorem domu pomocy społecznej,
- upoważnienie do złożenia wniosku od dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, domu pomocy społecznej – jeśli masz upoważnienie,
- orzeczenie sądu o ustanowieniu opieki naprzemiennej – jeśli opiekujesz się dzieckiem na przemian z drugim rodzicem (z którym rozwiodłeś się, żyjesz w separacji lub rozłączeniu) w porównywalnych i powtarzających się okresach,
- dokument potwierdzający charakter pobytu cudzoziemca w Polsce, np. kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, kartę stałego pobytu, (nie dotyczy to obywateli UE/EFTA).
Kiedy wypłata świadczenia
Jeśli złożysz wniosek od 1 lutego do 30 czerwca roku, w którym zaczyna się okres świadczeniowy, otrzymasz prawo do świadczenia od 1 czerwca do 31 maja roku następnego (np. jeśli złożysz wniosek od 1 lutego do 30 czerwca 2025 r., otrzymasz świadczenie od 1 czerwca 2025 r. do 31 maja 2026 r.).
